Gerçeklik sıklıkla düşündüğümüz gibi yalın ve basit değil. Doğru olarak algıladığımız birkaç şey gerçekte aşikar bir biçimde yanlış. Bilimadamları ve felsefeciler sağduyu teorilerini yok etmek için ellerinden geleni yapmışlardır. İşte size 10 örnek:
1- Büyük Buzullaşma (Great Glaciation)
Büyük Buzullaşma evrenimizin ilerlediği son düzey teorisidir. Evrenin sınırlı bir enerji kaynağı vardır. Bu teoriye göre, o enerji tükendiği zaman, evren donuk bir safhaya geçecektir. Isı enerjisi parçacıkların hareketiyle üretildiği için, evrenin doğal bir kanunu olan ısı kaybı bu parçacık hareketinin eninde sonunda yavaşlayacağı ve muhtemelen bir gün her şeyin biteceği anlamına gelir.
2- Bencillik (Solipsism)
Bencilik felsefik bir teoridir, bireyin bilincinden başka hiçbir şeyin varolmadığını savunur. İlk başta aptalca gelebilir ve “kim bunu beynine sokarak etrafımızda dönen dünyanın varlığını hiçe sayabilir ki?” diye düşünebiliriz. Bunu aklınıza koymanızın dışında, gerçekten kendi bilincinizden başka bir şeyi doğrulamak imkansızdır. Bana inanmıyor musunuz? Hayatınızda yaşadığınız bir anı ve tüm gerçekleşebilecek hayallerinizi düşünün. Etrafınızdaki her şeyin aşırı karmaşık bir rüyadan başka hiçbir şey olmaması ihtimali yok mu? Ama duyabildiğimiz, görebildiğimiz, koklayabildiğimiz, tadabildiğimiz ve onları hissedebildiğimiz için etrafımızda şüphe edemeyeceğimiz insanlar ve cisimler var, değil mi? Hem evet, hem hayır. Örneğin LSD alan insanlar, çok gerçekçi halüsinasyonlara dokunabildiklerini söylüyorlar, ama onların gördüklerini “gerçeklik” olarak algılamıyoruz. Rüyalarınız da bazı duyguları ortaya çıkarıyor, yani gördükleriniz, beyninizin farklı bölmelerinin size anlattığı şeyler. Sonuç olarak varlığın hangi kısmından şüphe edemeyiz? Hiçbirinden. Akşam yemeğinizde yediğiniz tavuk ve parmaklarınızın altındaki klavye bile. Her birimiz sadece kendi düşüncelerimizden emin olabiliriz.
3- İdealist Felsefe (İdealist Philosophy)
İdealizmin babası George Berkley, varolan her şeyin bireyin aklındaki fikirler olduğunu savunmuştur. Berkley bazı arkadaşlarının teorisini aptalca bulduğunu farketmiştir. Hikaye aleyhine konuşan birinin gözleri kapalı bir şekilde bir taşı tekmeleyip, “İşte, aksini ispatladım!” demesini anlatır. Fikri ise taş gerçekten kendi hayalindeyse, onu gözü kapalı tekmeleyerek deviremeyecek olmasıdır. Berkley’in yalanlanmasını özellikle bugünlerde anlamak zordur. Her şeyi gören ve her şeye kadir olan bir tanrının da varlığını savunmuştur. Gerçekçi mi değil mi?
4 – Platon ve Kusursuz Formlar (Plato and Logos)
Plato’yu herkes duymuştur. Dünyanın en ünlü felsefecisidir. Tıpkı tüm o gerçeklikle ilgili birkaç şey söyleyen felsefeciler gibi. Algıladığımız gerçekliğin ötesinde “mükemmel” şekiller dünyası yattığını savunur. Gördüğümüz her şey aslında gerçekte olanın bir gölgesi, bir taklididir. Felsefe üzerinde çalışarak aslında her şeyin gerçekte nasıl olduğunu görme, gördüğümüz her şeyin gerçek mükemmel şeklini keşfetme şansımızın olduğunu savunmuştur. Bu muhteşem ifadeye ek olarak, bir monist olarak Plato, her şeyin tek bir cisimden yapıldığını söylemiştir. Ki bu da demektir ki (ona göre) elmas, altın ve köpek dışkısının hepsinde aynı madde vardır, ancak hepsinin şekli farklıdır. Bilimin atom ve molekülleri keşfetmesiyle, bu teorinin gerçekliği ispatlanmıştır.
5- Bugüncülük (Presentism)
Bu kaçınılmaz bir son olarak gördüğümüz bir şeydir, eğer ona şimdi bakıyorsak, genellikle bunu geçmiş, şimdi ve geleceğe bölüyoruz demektir. Bugüncülük, şimdiki zaman tek gerçeklikken, geçmiş ve geleceğin hayal edilmiş konseptler olduğunu savunur.
Başka bir deyişle, bugünün kahvaltısı ve bu makalenin her bir kelimesi, siz bunu okuduktan ve sonra tekrar açana kadar var olur. Aziz Augustine’e göre, zaman bir şey olduktan sonra ve öncesinde var olamadığı için gelecek sadece imgeseldir.
6 – Eternalizm (Eternalism)
Eternalizm bugüncülüğün tam tersidir. Bu, zamanın çok katmanlı olduğunu savunan bir teoridir. Tüm zaman sürekli var olur, ancak ölçüsünü gözlemleyici belirler. Ne gördüğü hangi noktasına baktığına bağlıdır. Yani, dinazorlar, İkinci Dünya Savaşı ve Justin Bieber sürekli oradadır, ancak tek bir yerden bakıldığı zaman görülebilirler. Eğer birey bu gerçeklik bakışını alırsa, o zaman gelecek umutsuz ve belirleyici özgür irade hayali demektir.
7- Kavanozdaki Beyin (The Brain in a Jar)
“Kavanozdaki Beyin” düşünce deneyi, daha çok insanlığın gerçeklik anlayışının sadece öznel duygulara bağlı olduğuna inanan düşünücüler ve bilimadamları tarafından sıklıkla tartışılan bir sorudur. Peki, bu tartışma nedir? Uzaylılar ya da deli bilimadamları tarafından çalıştırılan kavanozdaki bir beyin olduğunuzu hayal edin. Nasıl anlardınız? Gerçekten bunun sizin gerçekliğiniz olma ihtimalini inkar edebilir miydiniz? Bu Dekartçı kötü şeytan probleminin modern bir tercümesidir. Bu düşünce deneyi aynı sonuca çıkar: Kendi bilincimizden başka hiçbir şeyin asıl varlığını doğrulayamayız. Bu “Matrix” filmini çağrıştırıyor gibi geliyorsa, bu fikrin hikayenin temelini oluşturmasındandır. Ne yazık ki, gerçekte kırmızı haplarımız yok…
8- Çoklu Evren Teorisi – Paralel Evren Teorisi (The Multiverse Theory)
Son on yılını ıssız bir adada geçirmeyen herkes bu teoriyi ya da “paralel evrenler” teorisini duymuştur. Pek çoğumuzun gördüğü gibi, paralel dünyalar, teoride bizimkine benzeyen dünyalardır, sadece ufak birkaç farklılıkları vardır. Çoklu evren teorisi bu alternatif gerçekliklerin sayısının sonsuz olduğunu savunur. Ne fark eder? Paralel bir gerçeklikte çoktan dinazorları öldürmüşsünüzdür ve yerin dibinde yatıyorsunuzdur. Başka birinde güçlü bir diktatör olabilirsiniz. Başka birinde anne babanız tanışmadığı için doğmamış bile olabilirsiniz.
9- Hayali Realizm (Fictional Realism)
Bu çoklu evren teorisinin en heyecan verici dalıdır. Süpermen gerçek. Evet, bazılarınız farklı bir konu seçmiş olabilir, tartışma hatrına Harry Potter da gerçek olabilir. Teorinin bu dalı, sayısız evren olduğu için, her şeyin bir yerde olması gerektiğini savunur. Yani tüm sevdiğimiz kurgu ve hayal, alternatif bir evrenin ürünü olabilir.
10- Fenomenalizm (Phenomenalism)
Herkes biz bakmadığımızda olan biteni merak eder. Bilimadamları bu sorun üzerinde titizlikle çalışmışlar ve bazıları basit bir sonuca varmış: yok olurlar. Pekala, tam olarak sayılmaz. Fenomenalist felsefeciler nesnelerin sadece bilincin olgusunda varolduklarına inanırlar. Yani laptopunuz sadece siz farkında olduğunuz sürece orada, ama ondan uzaklaştığınız anda, siz ya da başkası onunla yeniden temasa geçene kadar orada değil. Algı yoksa varlık da yoktur. Fenomenalizmin kökü de budur.
Bu liste sizin de aklınızı açıp algınızın olasılıklarını genişletti mi?
Çevrilen Link : http://educateinspirechange.org/inspirational/10-mind-blowing-theories-will-change-perception-world/